Kuduz, hasta bir hayvanın ısırması sonucu, tükürüğün deri ya da mukozalara teması yoluyla bulaşan ciddi bir viral hastalıktır. Kuduz, doğadaki çakal, kurt, tilki, kokarca, sırtlan, ayı ve yarasa gibi tüm vahşi memelilerde ve aşılanmamış köpek ve kedi gibi evcil hayvanlarda görülebilir. Bu hayvanlar tarafından ısırılan insanlara hastalık bulaşabilir. Sanıldığının aksine sincap, sıçan ve fare gibi kemirgen hayvanlar ve tavşanlar kuduz taşıyıcı değildir. Ayrıca kuş, yılan, balık, kaplumbağa, kertenkele ve böcekler kuduz virüsü taşımaz. Yarasa dışında tüm hayvanlar enfeksiyon sonucu ölürler. Kan emici yarasalar, virüsü tükürük bezlerine yerleştirir ve bu yarasalar hastalanmaz; ancak diğer hayvanlara ve insanlara bulaştırabilirler.

Başlangıç Dönemi: Davranış bozuklukları olur ve beden ısısı artar. Hayvan ısırık bölgesini yavaş yavaş ısırmaya ve tırmalamaya başlar. Bu dönem 2-3 gün sürer.

Saldırgan Dönem: Kuduz kedi ve köpeklerde başlarda ürkek ve korkak davranışlar görülür, yabancı cisimlere karşı ilgisi artar. Alışık olmadığı gıdaları yeme isteği ortaya çıkar. İştahta azalma olur, buna karşın su içme isteğinde belirgin bir artış gözlemlenir. Hasta hayvan sık sık idrar yapar ve yara yerini kaşır. Gözlerde irileşme ve kızarıklık olur. Kediler dolap ve kanepe altlarına saklanır. Bilinç giderek kaybolur ve hırçınlaşarak her şeye karşı saldırgan olur. Sahibinin emirlerini dinlemez. Her önüne gelen canlıyı, bu arada sahibini de ısırır. Köpekler evi terk ederek bir daha geri dönmez. Ağızda bol salya akar. Maksatsız havlama ve miyavlama dikkat çeker. Normalde köpeklerden çok korkan kediler, kuduz durumunda çekinmeden köpeklere saldırırlar. Bu dönem 3-4 gün sürer.

Felç Dönemi: Hastalık ilerledikçe öncelikle ısırılan organdan başlayan ve daha sonra tüm vücutta felçler meydana gelir. Havlama değişir ve salya belirgin olarak artar. Hayvan rahat hareket edemez ve dengesini kaybeder. Tam felç gelişmesinden sonraki 1-2 gün içerisinde hayvan ölür. Klinik belirtiler ortaya çıktıktan sonra tedavisi yoktur. Bu dönem 3-4 gün sürer.

Şüpheli bir hayvan tarafından ısırılan kişinin yarası sabunlu su ile bolca yıkanmalıdır. Çok basit gibi görülen bu uygulamanın özellikle yüzeysel yaralarda riski %90 oranında azalttığı saptanmıştır. Isırık yarasının beyine yakınlığı, virüsün beyine ulaşması açısından önemlidir. Yara bölgesi beyine yakın ise en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Sağlıklı bir görünümü olan köpek, kedi veya diğer bir evcil hayvan insanı ısırdığında, o hayvan hemen yakalanmalı ve 10 gün boyunca gözlem altında tutulmalıdır. Bu süre içinde hayvanda kuduz görülmezse, korkulacak bir şey yok demektir. Kuduz şüphesi olan hayvan yakalanıp gözlem altında tutulamıyorsa veya yapılan testler pozitif çıkarsa kısa süre içinde tedaviye başlanmalıdır.

Gerekli uygulamalardan sonra aşılamaya geçilmelidir. Aşılamada mutlaka bağışıklık gücü yüksek, uygulaması kolay ve en önemlisi nörolojik olarak yan etkileri olmayan hücre kültürü aşıları kullanılmalıdır. Her iki aşının da bağışıklık gücü ve yan etki açısından hiçbir farkı yoktur. Kuduz aşısı ilk gün, 3., 7., 14. ve 28. günlerde 5 doz olmak üzere uygulanır. Aşılama şemasına uygun olarak yapılan aşılama ile %100 oranında başarı sağlanmaktadır. Her iki tip aşının uygulanmasında çok nadir olarak aşı yerinde ağrı, kızarıklık, şişlik, ateş gibi bilinen aşı yan etkileri görülebilir.