Kuduz, çoğunlukla hayvanlarda ortaya çıkan, virüs kaynaklı bir hastalık türüdür. Kuduz olan hayvanların ısırması, yalaması veya nadiren tırmalaması sonucunda bulaşan salyalar sebebiyle insanlara kolaylıkla bulaşabilir. Sinir sistemine özgü belirtilerle kendini gösteren kuduz hastalığı, ölümcül olabilir. Günümüzde kuduz, en çok üzerinde durulan hastalık türlerinden biridir. Kuduz aşısının yaygınlaşmasına rağmen, dünya genelinde her yıl 12 binden fazla insan maalesef kuduz hastalığından hayatını kaybetmektedir.

Kuduz hastalığı, genellikle virüse bağlı olarak meydana gelir. Kuduz virüsü, düşük sıcaklıklara dirençli olması nedeniyle ısı yoluyla etkisiz hale getirilemez. Virüs, mor ötesi ışınlara çok duyarlıdır. Kuduz virüsü, tüm memelilerde bu hastalığa yol açabilir. Kuduz virüsü taşıyan bir hayvanın tırmalaması ya da ısırması sırasında meydana gelen yaradan insan vücuduna girmesiyle hastalık kolayca bulaşır. Virüs bazen sağlam mukozadan bile vücuda girebilir. Kuduz virüsü kişiye bulaştıktan sonra 14 gün boyunca vücuda girdiği yerde sabit kalır, ancak miktarı azalır. Bu dönemde virüse rastlanmaz; ancak daha sonra sinir sistemine ulaşarak belirtilerini gösterir. Kuduz virüsünün vücutta çevresel sinirler yolu ya da kan yolu ile mi yayıldığı tam olarak bilinmemektedir.

Kuduz, özellikle hayvan hastalığıdır ve insanlara nadiren bulaşır. İnsanlara bulaşma yolu genellikle köpeklerden kaynaklanır. Kuduz belirtisi göstermeyen klinik olarak sağlıklı köpekler, tükürük yoluyla kuduz virüsünü bulaştırabilir. Ancak kuduz, farklı yollarla da bulaşabilir. En yaygın bulaşma yöntemi, ısırma veya yaralı cildi yalarken tükürük yoluyla virüsün bulaşmasıdır.

Kuduz hastalığının oldukça değişken bir kuluçka dönemi vardır. Genellikle 3-6 hafta arasında olan bu süreç, olguların büyümesiyle 15 gün-4 ay arasında değişkenlik gösterebilir. Ancak virüsün kuluçka dönemi yıllarca sürebilir. Kuduz hastalığı, yayılma sürecinden 6-7 ay sonra nadiren ortaya çıkar. Virüsün kuluçka dönemi farklı etmenlere bağlı olarak değişkenlik gösterir. Yetişkinlere kıyasla çocuklarda belirtiler daha erken ortaya çıkar. Virüs, bazen huzursuzluk, yüksek ateş, karıncalanma ve duyu kaybı gibi belirtiler gösterebilir. Kuduz hastalığı bulaştığında belirtiler kişiden kişiye değişkenlik gösterir. Bazı kişilerde morarma, kasılma ve titreme şeklinde belirtiler ortaya çıkabilir. Kuduz hastalığının yayılma süreci, kuluçka döneminden sonra 6 hafta-4 yıl arasında değişkenlik gösterir.

Kuduz hastalığının tedavisindeki esas amaç, hastaya kas gevşeticiler vererek rahatlamasını sağlamaktır. Hiperimmün serum ile hastanın soluk borusunun delinmesi kontrollü şekilde yapay solunum tedavisi denenmiştir. Ancak bu yöntem, çoğunlukla hastanın yaşam süresini biraz daha uzatabilmiştir. Bu tedavi yöntemi ile insanlar sadece 15 ile 20 gün hayatta kalabilmiştir.